Ventileren voor betere leerprestaties
Cognitieve effecten van hoge CO2-concentratie
Uit onderzoek blijkt dat de CO2-concentratie in de klas een groot effect heeft op de leerprestaties:
- Bij een onderzoek op een Nederlandse basisschool bleek dat het aantal taalfouten met 6% en het aantal rekenfouten met 23% afnam, door met ventilatie het CO2-niveau in de klas op 800ppm te houden.
- Bij een onderzoek in Denemarken bleek het verhogen van de ventilatie, waardoor het CO2-niveau terugliep van van 1218ppm naar 843ppm, tot een verbetering in rekenprestaties van 15% te leiden.
- Een onderzoek in de Verenigde Staten leverde een statistisch significante correlatie op tussen een lager CO2-niveau en hogere toetsprestaties.
Helaas is de ventilatie in veel Nederlandse schoolgebouwen, met name oudere gebouwen, niet goed op orde en is er sprake van te hoge CO2-concentraties. Hierdoor kunnen leerlingen zich slechter concentreren, en blijven er kansen liggen om de leerprestaties te verbeteren.
De oplossing kan heel simpel zijn, zelfs in gebouwen met een slecht of ontbrekend ventilatiesysteem: zet de ramen open wanneer het CO2-niveau in het lokaal te hoog wordt en boven de 800ppm uitkomt. Maar dan moet er wel duidelijk zijn wanneer dat het geval is!
En dat is precies waar een CO2-stoplicht (zoals bijvoorbeeld Operame) helpt:
- Is het CO2-niveau laag genoeg (<700 ppm) voor goede concentratie? Dan is het stoplicht groen.
- Begint het CO2-niveau op te lopen, en komt het in de buurt van de 800ppm-grens? Dan wordt het stoplicht geel.
- Komt het niveau boven de 800ppm, en moet er echt dringend geventileerd worden? Dan wordt het stoplicht rood.
Naast de concentratie en leerprestaties is ventilatie ook belangrijk om de verspreiding van virussen, zoals het coronavirus, tegen te gaan. Daarover leggen we hier meer uit.
Programma Frisse Scholen
Ook binnen overheidsbeleid is er tegenwoordig aandacht voor de negatieve gevolgen van een te hoog CO2-niveau in de klas.
In nieuw gebouwde scholen sinds 2015 zijn CO2-meters verplicht, en in het programma Frisse Scholen zijn er specifieke doelen gesteld voor het CO2-niveau:
| Ambitieklasse | Wanneer gebruiken | CO2-niveau |
|---|---|---|
| Klasse A | "extra kwaliteit" | altijd onder 800 PPM |
| Klasse B | minimumniveau voor nieuwbouw en renovaties | altijd onder 950 PPM |
| Klasse C | oude gebouwen (tot 2012), tijdelijke huisvesting | altijd onder 1200 PPM |
Door de indicatie van het Operame-stoplicht te volgen, blijft het CO2-niveau in de klas dus binnen klasse A.
Het programma Frisse Scholen stelt dat er omstandigheden kunnen zijn, waarbij "extra kwaliteit" gewenst kan zijn. Zeker in de huidige pandemie is dit volgens ons zeer belangrijk; hoewel klasse B en C normaliter als acceptabel beschouwd zouden worden binnen dit programma, zijn waarden boven de 800 PPM een indicatie dat er onvoldoende geventileerd wordt, wat een verhoogd coronavirus-risico oplevert.